Czym jest cesja do ubezpieczenia i kiedy warto ją zastosować?
Zastanawiasz się, co to jest cesja ubezpieczenia? Już spieszę z odpowiedzią! Cesja ubezpieczenia to przeniesienie praw wynikających z umowy ubezpieczenia na inny podmiot. Najczęściej stosowana jest jako zabezpieczenie dla banków i leasingodawców przy udzielaniu kredytów. W tym artykule dokładnie wyjaśnię, kiedy i dlaczego warto zastosować cesję, jakie są jej rodzaje oraz jak przebiega cały proces.
Czym dokładnie jest cesja ubezpieczenia?
Cesja ubezpieczenia to umowa, na mocy której przenosimy nasze prawa do otrzymania odszkodowania na inny podmiot. Mówiąc prościej – upoważniamy kogoś innego do odbioru pieniędzy od ubezpieczyciela w przypadku wystąpienia szkody. Najczęściej tym „kimś” jest bank lub firma leasingowa [1][3].
To forma zabezpieczenia dla kredytodawcy, która gwarantuje, że w przypadku zniszczenia ubezpieczonego mienia, odszkodowanie zostanie przekazane właśnie do instytucji finansującej. Dzięki temu bank ma pewność, że jego interes jest chroniony, nawet jeśli przedmiot stanowiący zabezpieczenie kredytu ulegnie zniszczeniu [2].
Cesja najczęściej dotyczy ubezpieczeń majątkowych, takich jak ubezpieczenie nieruchomości czy autocasco. W praktyce oznacza to, że jeśli np. Twój ubezpieczony samochód zostanie skradziony lub ulegnie wypadkowi, odszkodowanie (w całości lub części) otrzyma bank, a nie Ty [3][4].
Kiedy stosuje się cesję ubezpieczenia?
Cesja ubezpieczenia znajduje zastosowanie głównie w następujących sytuacjach:
1. Przy kredytach hipotecznych – bank wymaga ubezpieczenia nieruchomości i cesji praw do odszkodowania jako dodatkowego zabezpieczenia spłaty kredytu. W przypadku pożaru czy innego zdarzenia losowego, bank otrzymuje środki, które mogą być przeznaczone na spłatę zobowiązania [1][4].
2. Przy kredytach samochodowych lub leasingu – podobnie jak w przypadku nieruchomości, bank lub leasingodawca chce mieć pewność, że w razie kradzieży czy zniszczenia pojazdu, otrzyma środki pozwalające na pokrycie niespłaconej części kredytu [1][4].
3. Przy kredytach inwestycyjnych – gdy przedmiotem zabezpieczenia są maszyny, urządzenia czy inne środki trwałe, które podlegają ubezpieczeniu [2].
Co istotne, cesja może być ustanowiona zarówno w momencie zawierania polisy ubezpieczeniowej, jak i w trakcie jej obowiązywania. W tym drugim przypadku konieczne jest powiadomienie ubezpieczyciela o dokonaniu cesji [1][2].
Kto jest kim w procesie cesji ubezpieczenia?
W procesie cesji ubezpieczenia występują trzy kluczowe podmioty:
1. Cedent – to ubezpieczający, czyli osoba lub firma, która wykupiła polisę i przenosi swoje prawa do odszkodowania. Najczęściej jest to kredytobiorca lub leasingobiorca [3].
2. Cesjonariusz – podmiot, na rzecz którego dokonywana jest cesja. Zwykle jest to bank, firma leasingowa lub inny kredytodawca [3].
3. Ubezpieczyciel – firma ubezpieczeniowa, która w razie wystąpienia szkody wypłaca odszkodowanie cesjonariuszowi [4].
Warto podkreślić, że ustanowienie cesji wymaga zgody cesjonariusza i powiadomienia ubezpieczyciela o dokonaniu cesji. Ubezpieczyciel potwierdza przyjęcie cesji do wiadomości, co jest formalnym zakończeniem całego procesu [3].
Jakie są korzyści z cesji ubezpieczenia?
Chociaż cesja ubezpieczenia kojarzy się głównie jako zabezpieczenie dla banku, przynosi ona korzyści również kredytobiorcy:
1. Łatwiejszy dostęp do finansowania – cesja zwiększa bezpieczeństwo kredytodawcy, co może przełożyć się na lepsze warunki kredytu lub większą szansę na jego otrzymanie [2].
2. Ochrona przed koniecznością spłaty kredytu w przypadku zniszczenia przedmiotu zabezpieczenia. Gdy np. Twój dom ulegnie zniszczeniu, nie zostajesz z kredytem do spłaty i bez domu – odszkodowanie trafia do banku i pokrywa niespłaconą część kredytu [2][4].
3. Uproszczenie procedur – w przypadku szkody, odszkodowanie trafia bezpośrednio do banku, co eliminuje konieczność samodzielnego regulowania zobowiązań [4].
Z perspektywy banku główną korzyścią jest oczywiście dodatkowe zabezpieczenie kredytu. Nawet jeśli przedmiot stanowiący zabezpieczenie zostanie zniszczony, bank może odzyskać zainwestowane środki z odszkodowania [1][2].
Jak przebiega proces ustanowienia cesji?
Ustanowienie cesji ubezpieczenia nie jest szczególnie skomplikowane, ale wymaga dopełnienia kilku formalności:
1. Zawarcie umowy cesji między cedentem (kredytobiorcą) a cesjonariuszem (bankiem). Umowa powinna określać zakres przenoszonych praw oraz warunki cesji [3].
2. Powiadomienie ubezpieczyciela o dokonaniu cesji. Jest to kluczowy krok, ponieważ bez tego ubezpieczyciel może nie wiedzieć, że powinien wypłacić odszkodowanie cesjonariuszowi [1][2].
3. Potwierdzenie przyjęcia cesji przez ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel wydaje dokument potwierdzający przyjęcie cesji do wiadomości, który następnie przekazywany jest cesjonariuszowi [3].
Cesja powinna być załącznikiem do umowy ubezpieczenia lub odpowiednią adnotacją na polisie. Co ważne, wygasa ona wraz z końcem umowy ubezpieczenia i nie przedłuża się automatycznie – przy odnowieniu polisy konieczne jest ponowne ustanowienie cesji [1].
Czy cesja obejmuje całość odszkodowania?
Cesja ubezpieczenia nie musi obejmować całości odszkodowania. Zakres przenoszonych praw zależy od ustaleń między cedentem a cesjonariuszem i może być ograniczony do konkretnej kwoty lub procentu odszkodowania [4].
W praktyce najczęściej spotyka się dwa podejścia:
1. Cesja pełna – całość odszkodowania trafia do cesjonariusza, który po pokryciu swojego roszczenia (np. pozostałej do spłaty kwoty kredytu) przekazuje nadwyżkę cedentowi.
2. Cesja częściowa – cesjonariusz otrzymuje tylko część odszkodowania, odpowiadającą jego roszczeniu, a reszta trafia bezpośrednio do cedenta [4].
Forma cesji zależy głównie od polityki banku oraz wartości przedmiotu ubezpieczenia w stosunku do wysokości zadłużenia. Im wyższy stosunek wartości zabezpieczenia do zadłużenia, tym większa szansa na cesję częściową [2][4].
Najczęstsze wątpliwości związane z cesją ubezpieczenia
Osoby stykające się z cesją ubezpieczenia po raz pierwszy często mają wiele pytań i wątpliwości. Oto odpowiedzi na najczęściej pojawiające się kwestie:
Czy cesja jest obowiązkowa przy kredycie?
W większości przypadków tak, zwłaszcza przy kredytach hipotecznych i samochodowych. Banki traktują cesję jako standardowy element zabezpieczenia kredytu, obok weksla czy hipoteki [1][4].
Czy za cesję trzeba dodatkowo płacić?
Sama cesja zwykle nie wiąże się z dodatkowymi opłatami ze strony ubezpieczyciela. Niektóre banki mogą jednak pobierać niewielką opłatę administracyjną za obsługę cesji [2].
Co się dzieje z cesją po spłacie kredytu?
Po całkowitej spłacie kredytu cesja powinna zostać anulowana. Bank wydaje wtedy zaświadczenie o zwolnieniu cesji, które należy dostarczyć do ubezpieczyciela. Dzięki temu w przypadku przyszłych szkód odszkodowanie będzie wypłacane bezpośrednio ubezpieczającemu [1].
Czy cesję można anulować?
Tak, ale wymaga to zgody cesjonariusza (banku). W praktyce anulowanie cesji przed spłatą zobowiązania jest bardzo trudne, ponieważ cesja stanowi istotny element zabezpieczenia dla banku [3].
Cesja a inne formy zabezpieczenia kredytu
Cesja ubezpieczenia to tylko jedna z wielu form zabezpieczenia stosowanych przez banki. Inne popularne formy to:
– Hipoteka – w przypadku kredytów na nieruchomości
– Zastaw rejestrowy – przy kredytach na ruchomości (np. samochody)
– Weksel własny in blanco
– Poręczenie osoby trzeciej
Cesja zwykle występuje obok tych zabezpieczeń, uzupełniając je. Podczas gdy hipoteka czy zastaw dają bankowi prawo do przedmiotu w przypadku zaprzestania spłaty, cesja chroni bank w sytuacji, gdy ten przedmiot zostanie zniszczony lub uszkodzony [1][2].
Podsumowanie
Cesja ubezpieczenia to istotne narzędzie w procesie udzielania kredytów i leasingu. Choć początkowo może wydawać się skomplikowana, w praktyce jest to prosta umowa, która przynosi korzyści zarówno kredytodawcy, jak i kredytobiorcy.
Dla banku cesja stanowi dodatkowe zabezpieczenie, które minimalizuje ryzyko związane z utratą lub zniszczeniem przedmiotu stanowiącego zabezpieczenie kredytu. Dla kredytobiorcy to gwarancja, że w przypadku nieszczęśliwego zdarzenia nie zostanie z długiem i bez ubezpieczonego mienia.
Jeśli planujesz zaciągnięcie kredytu hipotecznego lub samochodowego, warto zapoznać się z zasadami cesji już na etapie składania wniosku kredytowego. Dzięki temu będziesz mógł lepiej zrozumieć swoje prawa i obowiązki wynikające z tej umowy, a sam proces ustanowienia cesji przebiegnie sprawnie i bez niepotrzebnych komplikacji.
Źródła:
[1] https://punkta.pl/akademia/slowniczek-ubezpieczeniowy/cesja-polisy/
[2] https://kioskpolis.pl/cesja-ubezpieczenia/
[3] https://www.wtwco.com/pl-pl/insights/2023/01/o-pojeciu-cesji-w-ubezpieczeniach
[4] https://cuk.pl/slownik/cesja-ubezpieczenia
[5] https://www.pru.pl/ubezpieczenie-na-zycie-cesja-na-bank/

JakOszczedzac.com.pl to wiodący portal edukacji finansowej w Polsce, działający pod hasłem „Kontroluj finanse, realizuj marzenia”. Specjalizujemy się w dostarczaniu praktycznej wiedzy z zakresu zarządzania budżetem domowym, inwestowania, ubezpieczeń i planowania emerytalnego.