Co nam daje EKUZ podczas podróży po Europie?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) przyznaje podróżującym po Europie prawo do niezbędnej i nieplanowanej pomocy medycznej w publicznym systemie zdrowia na takich samych zasadach jak mieszkańcom danego kraju. Karta ta nie zastępuje ubezpieczenia turystycznego, lecz zapewnia podstawową ochronę podczas krótkotrwałych pobytów w krajach UE, EFTA oraz Szwajcarii i Wielkiej Brytanii [1][2][3][4].

Czym dokładnie jest EKUZ?

EKUZ to indywidualny dokument unijny, potwierdzający prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej za granicą podczas krótkotrwałego pobytu w innym państwie członkowskim UE, EFTA lub w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii [1][3][4]. Jest wystawiana osobno dla każdego członka rodziny i zawiera dane osobowe oraz mechanizmy identyfikujące, takie jak specjalne oznaczenie dla osób niewidomych w alfabecie Braille’a, jeśli posiadacz tego zażąda [1].

Nośność dokumentu obejmuje wyłącznie publiczny system zdrowia danego kraju. Oznacza to, że podczas podróży można korzystać tylko z usług publicznych – na tych samych warunkach, jakie obowiązują obywateli tego państwa [2][4]. W praktyce oznacza to bezpłatność lub częściową odpłatność zgodnie z lokalnymi przepisami zdrowotnymi [2].

Jak działa EKUZ podczas podróży po Europie?

EKUZ pozwala podróżnym korzystać z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w sytuacjach nagłych i nieplanowanych – czyli wtedy, gdy pojawia się potrzeba pilnej interwencji medycznej lub niespodziewanej konsultacji [1][2]. Dostęp do opieki zdrowotnej jest ograniczony do usług koniecznych, które nie mogą czekać do czasu powrotu do kraju, co oznacza, że uzyskanie planowanego leczenia za granicą nie jest możliwe w ramach tego dokumentu [2][4].

Karta działa w 27 państwach UE oraz Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii [1][3][4]. Jeśli koszty leczenia są tylko częściowo refundowane, można po powrocie ubiegać się o zwrot części tych kosztów w swoim krajowym organie (np. NFZ w Polsce) [2].

Co obejmuje EKUZ, a czego nie gwarantuje?

EKUZ zapewnia dostęp wyłącznie do publicznej służby zdrowia – nie pokrywa kosztów prywatnych wizyt, transportu medycznego do kraju ani kosztów, które nie są refundowane przez państwowy system zdrowia kraju pobytu [2][4]. Nie można na jej podstawie uzyskać planowanego leczenia. Jeśli wyjazd nastąpił z zamiarem przeprowadzenia leczenia, koszty nie będą pokryte [2][4].

Istnieje obowiązek dostosowania się do lokalnych przepisów i zasad korzystania z opieki zdrowotnej. Przykładem mogą być różnice w wysokości dopłat za leki lub zabiegi czy limitach pokrywanych usług [2][4].

Proces wydania i korzystania z EKUZ

Kartę EKUZ wydaje bezpłatnie krajowy organ ds. ubezpieczeń zdrowotnych dla osoby uprawnionej (w Polsce jest to NFZ) [1]. Nie wymaga wykupienia dodatkowego ubezpieczenia, jednak jej posiadanie nie zwalnia z odpowiedzialności za pokrycie kosztów, jeśli korzystamy z usług prywatnych [4].

Mechanizm działania EKUZ opiera się na zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE. Karta jest uznawana we wszystkich krajach UE, EFTA oraz Wielkiej Brytanii, dzięki czemu gwarantuje jednolite traktowanie w zakresie dostępu do świadczeń publicznych [3][4]. Po powrocie możliwa jest refundacja części kosztów, o ile leczenie lub usługi medyczne były odpłatne zgodnie z lokalnym prawem [2].

Ograniczenia i rola dodatkowego ubezpieczenia

EKUZ to narzędzie służące koordynacji opieki zdrowotnej na poziomie europejskim, lecz zakres jej świadczeń jest ograniczony do nagłych i niezbędnych sytuacji [2][4]. Karta nie zastępuje ubezpieczenia turystycznego – nie odpowiada za koszty transportu do kraju, nie obejmuje kosztów prywatnych czy usług dodatkowych [4].

Zaleca się, by przed każdą podróżą po Europie rozważyć wykupienie dodatkowej polisy obejmującej istotne dla danego wyjazdu ryzyka, zwłaszcza jeśli planowane są aktywności o podwyższonym ryzyku lub wyjazdy w miejsca o wyższym koszcie opieki zdrowotnej [3][4].

Podsumowanie głównych zalet EKUZ

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego to kluczowy dokument dla podróżnych po Europie, w szczególności tych, którzy korzystają z publicznej ochrony zdrowia podczas krótkotrwałych pobytów [1][2]. Zapewnia równe traktowanie w dostępie do usług zdrowotnych i daje poczucie bezpieczeństwa w sytuacjach nagłych, choć jej działanie ograniczone jest do zakresu niezbędnych, nieplanowanych świadczeń [1][2][4]. Karta współistnieje z innymi formami ochrony, pozostając podstawą bezpieczeństwa zdrowotnego podczas zagranicznych wyjazdów [4].

Źródła:

• [1] https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nasze-zdrowie-w-ue/leczenie-w-krajach-unii-europejskiej-i-efta/jak-wyrobic-karte-ekuz/
• [2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Europejska_Karta_Ubezpieczenia_Zdrowotnego
• [3] https://www.compensa.pl/blog/karta-ekuz-co-to-jest-i-kiedy-bedzie-przydatna
• [4] https://employment-social-affairs.ec.europa.eu/policies-and-activities/moving-working-europe/eu-social-security-coordination/european-health-insurance-card_pl