Jakie składki są odprowadzane w ramach PPK?

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to system, w którym składki na oszczędności emerytalne pochodzą z trzech źródeł: od pracodawcy, pracownika i państwa [5]. Każda z tych stron wnosi swój wkład według określonych zasad, tworząc mechanizm długoterminowego oszczędzania. W tym artykule szczegółowo omówimy wszystkie rodzaje składek odprowadzanych w ramach PPK.

Trzy źródła finansowania PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe to program oparty na współfinansowaniu przez trzy podmioty. Zgodnie z założeniami systemu, środki na konto uczestnika PPK wpływają regularnie z trzech źródeł: od pracodawcy, od samego pracownika oraz z budżetu państwa [5]. Taka konstrukcja ma na celu zwiększenie efektywności oszczędzania poprzez zaangażowanie wszystkich stron.

Pracodawcy są zobowiązani do odprowadzania składek w imieniu swoim i pracownika do wybranej instytucji finansowej zarządzającej środkami PPK. Instytucja ta inwestuje zgromadzone pieniądze w fundusze lub inne instrumenty finansowe, zgodnie z ustaloną strategią inwestycyjną.

Składki podstawowe i dodatkowe od pracodawcy

Pracodawca ma obowiązek finansowania składki podstawowej w wysokości 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika [5]. Jest to minimalna, obligatoryjna kwota, którą musi odprowadzać za każdego uczestnika PPK.

Dodatkowo, pracodawca może zdecydować o wpłacaniu składki dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia [5]. Ta składka jest całkowicie dobrowolna i zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy. Może on ustalić różne wysokości wpłat dodatkowych dla poszczególnych grup pracowników, na przykład uzależniając je od stażu pracy.

Warto podkreślić, że składki odprowadzane przez pracodawcę stanowią przychód pracownika, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy. Jednak same składki są zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, co stanowi korzyść zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy.

Składki podstawowe i dodatkowe od pracownika

Pracownik również partycypuje w finansowaniu swojego konta PPK. Składka podstawowa pracownika wynosi standardowo 2% wynagrodzenia brutto [5]. Jest ona potrącana z wynagrodzenia netto, czyli po opodatkowaniu.

Osoby o niższych dochodach mają możliwość obniżenia swojej składki podstawowej. Jeśli wynagrodzenie uczestnika PPK nie przekracza 120% płacy minimalnej (co w 2025 roku stanowi kwotę 5599,20 zł), może on złożyć deklarację o obniżeniu składki podstawowej nawet do 0,5% wynagrodzenia [3][5]. Jest to rozwiązanie, które ma na celu umożliwienie uczestnictwa w programie również osobom o niższych dochodach.

Pracownik, podobnie jak pracodawca, może także dokonywać wpłat dodatkowych w wysokości do 2% wynagrodzenia [5]. Jest to maksymalny limit określony ustawowo. Wpłaty dodatkowe są całkowicie dobrowolne i mogą być w każdej chwili modyfikowane przez uczestnika PPK.

Dofinansowanie od państwa

Państwo wspiera uczestników PPK poprzez dwa rodzaje dopłat: wpłatę powitalną oraz dopłaty roczne.

Wpłata powitalna wynosi 250 zł i jest przyznawana jednorazowo po spełnieniu określonych warunków [1][5]. Aby ją otrzymać, uczestnik musi oszczędzać w PPK przez co najmniej 3 miesiące. Wpłata powitalna jest realizowana w określonych terminach. Przykładowo, dla uczestników z I kwartału 2025 roku wpłata jest obecnie w trakcie realizacji [1], natomiast dla II kwartału 2025 przelew zaplanowano na sierpień 2025 roku [4]. W drugim kwartale 2025 roku ponad 90 tysięcy osób ma otrzymać wpłatę powitalną [4].

Drugim rodzajem wsparcia od państwa jest dopłata roczna w wysokości 240 zł [5]. Jest ona przyznawana uczestnikom, którzy w danym roku zgromadzili na swoim rachunku PPK wpłaty w odpowiedniej wysokości. Dopłata roczna zasila konto uczestnika automatycznie po spełnieniu warunków określonych w przepisach [1][5].

Proces odprowadzania składek PPK

Odprowadzanie składek PPK odbywa się według ściśle określonego procesu. Pracodawca jest odpowiedzialny za wybór instytucji finansowej, która zarządza środkami w ramach PPK i zakłada rachunki dla pracowników [5]. Następnie, co miesiąc, pracodawca oblicza wysokość składek (własnych i pracownika), potrąca składkę pracownika z jego wynagrodzenia i przekazuje łączną kwotę do instytucji finansowej.

Wysokość wpłat zależy od kilku czynników, przede wszystkim od wynagrodzenia pracownika oraz od dodatkowych deklaracji złożonych przez pracownika i pracodawcę [3][5]. Dla osób o niższych dochodach, nieprzekraczających 120% płacy minimalnej, istnieje możliwość zmniejszenia składki podstawowej do 0,5% [5].

Wpłaty są inwestowane przez instytucję finansową zgodnie z przyjętą strategią inwestycyjną, która uwzględnia wiek uczestnika PPK. Im bliżej do osiągnięcia 60. roku życia, tym mniejsze ryzyko inwestycyjne jest podejmowane.

Korzyści z uczestnictwa w PPK

Zrozumienie struktury składek PPK pozwala dostrzec korzyści płynące z uczestnictwa w tym programie. Przede wszystkim, pracownik otrzymuje dodatkowe środki od pracodawcy i państwa, które zwiększają jego oszczędności emerytalne.

System automatycznego zapisu do PPK sprawia, że pracownik jest domyślnie włączany do programu, chyba że złoży rezygnację. Takie rozwiązanie ma na celu zwiększenie uczestnictwa w programie i budowanie nawyku systematycznego oszczędzania.

Środki zgromadzone w PPK są własnością uczestnika i podlegają dziedziczeniu. W przeciwieństwie do składek odprowadzanych do ZUS, pieniądze z PPK mogą być przekazane wskazanym osobom w przypadku śmierci uczestnika.

Limity i ograniczenia w składkach PPK

W systemie PPK obowiązują pewne limity dotyczące wysokości składek. Dla pracownika limit dodatkowej wpłaty wynosi 2% wynagrodzenia [5]. Z kolei pracodawca może wpłacać dodatkowo maksymalnie 2,5% wynagrodzenia pracownika.

Warto również zwrócić uwagę na limit 120% płacy minimalnej, który w 2025 roku wynosi 5599,20 zł [3][5]. Pracownicy, których wynagrodzenie nie przekracza tej kwoty, mogą obniżyć swoją składkę podstawową z 2% do minimum 0,5%.

Nie ma natomiast górnego limitu kwotowego dla składek PPK – są one uzależnione procentowo od wynagrodzenia, więc wraz ze wzrostem zarobków rośnie również kwota odprowadzana na PPK.

Podsumowanie

Składki PPK to kompleksowy system finansowania długoterminowych oszczędności pracowników. Pochodzą one z trzech źródeł: od pracodawcy (1,5% podstawowa + do 2,5% dodatkowa), od pracownika (2% podstawowa, z możliwością obniżenia do 0,5% przy niższych dochodach + do 2% dodatkowa) oraz od państwa (250 zł wpłaty powitalnej i 240 zł dopłaty rocznej) [5].

Taka konstrukcja programu ma na celu zwiększenie efektywności oszczędzania poprzez zaangażowanie wszystkich stron. Dzięki temu PPK staje się atrakcyjnym narzędziem budowania dodatkowego kapitału na przyszłość, uzupełniającym podstawowy system emerytalny.

Źródła:
[1] https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/wplaty_powitalne_ppk_za_pierwszy_kwartal_2025.html
[2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-skladki-na-fundusz-pracy-i-fundusz-gwarantowanych-swiadczen-pracowniczych
[3] https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/6841287,ppk-2025-podwyzka-limitu-wynagrodzenia-jak-obnizyc-swoja-wplate-podstawowa-dla-kogo-240-zl-doplaty-od-panstwa.html
[4] https://www.money.pl/emerytury/oskar-sobolewski/oplata-powitalna-w-ppk-ponad-90-tys-osob-za-chwile-dostanie-przelew-7152376088574720a.html
[5] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-pracownicze-plany-kapitalowe-czy-sa-obowiazkowe