Czy banki nadal chętnie dają kredyty w obecnej sytuacji gospodarczej?

Obecna sytuacja gospodarcza wyraźnie wpływa na dostępność kredytów bankowych. Banki nadal chętnie udzielają kredytów, choć poziom aktywności i warunki są zróżnicowane w zależności od produktu kredytowego oraz zmieniającej się koniunktury gospodarczej [1][3]. Już w pierwszych miesiącach 2025 roku obserwujemy wyraźny wzrost akcji kredytowej w kredytach gotówkowych i mieszkaniowych, przy jednoczesnym spadku w ratalnych i kartach kredytowych [1][3].

Kredyty w gospodarstwach domowych i przedsiębiorstwach

Kredyty pozostają podstawowym produktem bankowym, zarówno dla gospodarstw domowych, jak i firm. Największe znaczenie mają kredyty mieszkaniowe, gotówkowe oraz ratalne [1][2]. Z analiz wynika, że w strukturze polskiego rynku kredytowego przeważają zobowiązania na cele mieszkaniowe, które stanowią dominujący udział w portfelach banków [2].

Kredyty gotówkowe są kolejną istotną kategorią, natomiast kredyty ratalne i karty kredytowe stanowiły w ostatnich miesiącach obszary wyhamowania akcji kredytowej [1][3]. Dla przedsiębiorstw oferta kredytowa jest natomiast ściśle powiązana z oceną kondycji finansowej sektora oraz bieżącymi trendami w polityce kredytowej [4].

Polityka kredytowa banków i jej łagodzenie

Polityka kredytowa banków definiuje zestaw kryteriów, według których podejmowana jest decyzja o udzieleniu kredytu. Obejmuje ona ocenę zdolności kredytowej, analizę ryzyka oraz ustalanie warunków finansowych – głównie oprocentowania i marż [4]. W ostatnich kwartałach banki w Polsce zdecydowały się na złagodzenie polityki kredytowej, zwłaszcza w kredytach mieszkaniowych oraz konsumpcyjnych [4].

Złagodzenie reguł oznacza redukcję marż kredytowych i stawianie mniej restrykcyjnych wymagań wobec klientów, między innymi niższy wkład własny czy uproszczoną procedurę oceny zdolności [4]. Te zmiany bezpośrednio wpływają na wzrost dostępności kredytów, co jest widoczne na przykładzie kredytów gotówkowych i mieszkaniowych [1][3]. Banki coraz częściej rywalizują o klientów, co rodzi presję na poprawę warunków oferty [4].

Wpływ sytuacji gospodarczej i stóp procentowych na rynek kredytowy

Zarówno koniunktura gospodarcza, jak i poziom stóp procentowych NBP, w ogromnym stopniu determinują popyt i podaż kredytów [3][4]. Spadek stóp procentowych obserwowany w ostatnim okresie przełożył się na większą atrakcyjność kredytów, szczególnie hipotecznych [3][4].

Dane z rynku wskazują, że w II kwartale 2025 roku banki udzieliły więcej kredytów mieszkaniowych (+11,6%) oraz gotówkowych (+21,6%) niż rok wcześniej, choć odnotowano wyraźne spadki w przypadku kredytów ratalnych (-26,6%) i kart kredytowych (-5,5%) [1]. Pomimo mniejszej liczby nowych kredytów mieszkaniowych, średnia ich wartość jest rosnąca – na koniec czerwca 2025 roku wyniosła 443 tys. zł [3].

Dominacja kredytów mieszkaniowych w portfelach banków

Kredyty mieszkaniowe są najważniejszym segmentem portfela kredytowego banków udzielanego gospodarstwom domowym [2]. Ich udział stale rośnie, głównie dzięki przewadze kredytów udzielanych w złotówkach – obecnie aż 94,3% portfela stanowią kredyty złotowe [2].

Na koniec maja 2025 roku wartość portfela kredytów mieszkaniowych brutto wyniosła 480,7 mld zł i wzrosła o 4,1% rok do roku, przy czym kredyty złotowe odnotowały wzrost 6,7% [2]. Liczba czynnych umów kredytowych sięga 2,176 mln, a wartość nowych udzielonych w II kwartale kredytów hipotecznych przekroczyła 24 mld zł [3][8][9].

Finansowanie kredytów i wskaźnik kredyty/depozyty

Wskaźnik kredyty/depozyty banków jest jednym z kluczowych mierników stabilności sektora bankowego i wynosi obecnie około 60% [2]. Oznacza to umiarkowany poziom zaangażowania kapitału z depozytów na rynek kredytowy, co jest korzystne dla równowagi banków i umożliwia dalsze finansowanie nowych kredytów.

Wyzwania: ryzyko nadużyć i jakość portfela kredytowego

Wraz ze wzrostem akcji kredytowej rośnie również ryzyko nadużyć i wyłudzeń kredytowych, co wymusza zaostrzenie procedur weryfikacyjnych oraz kontrolę jakości portfela [6]. W II kwartale 2025 roku banki zarejestrowały 3 787 prób wyłudzeń kredytowych na łączną kwotę przekraczającą 93 mln zł [6]. Zjawisko to szczególnie nasiliło się w niektórych regionach, czego skutkiem mogą być bardziej rygorystyczne kontrole w przyszłości.

Banki muszą znaleźć równowagę pomiędzy dostępnością kredytów a zachowaniem odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. To wyzwanie wpływa na ewolucję polityki kredytowej i może prowadzić do okresowych zmian w oferowanych produktach [6].

Podsumowanie: czy banki nadal chętnie udzielają kredytów?

Analizując najnowsze dane rynkowe oraz aktualną politykę kredytową, jednoznacznie widać, że banki w obecnej sytuacji gospodarczej nadal chętnie udzielają kredytów, jednak dynamika ta jest zróżnicowana w zależności od produktu [1][3][4]. Największy wzrost odnotowują kredyty mieszkaniowe i gotówkowe, podczas gdy segmenty ratalne i karty kredytowe wykazują tendencję spadkową [1][3].

Złagodzenie polityki kredytowej w 2025 roku, w połączeniu z korzystnymi warunkami makroekonomicznymi, sprzyja większej aktywności na rynku kredytowym. Jednocześnie banki pozostają czujne na wszelkie symptomy wzrostu ryzyka i gotowe do modyfikacji strategii w celu utrzymania stabilności finansowej [4][6].

Źródła:

• [1] https://media.bik.pl/informacje-prasowe/852203/bik-dane-o-rynku-kredytowym-w-kwietniu-2025-roku
• [2] https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/kredyty/tyle-jest-pieniedzy-w-bankach-czesc-idzie-na-kredyty/x4sy7nz
• [3] https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Raport-AMRON-SARFiN-2-2025-akcja-kredytowa-nabrala-tempa
• [4] https://nbp.pl/wyniki-kwartalnej-ankiety-nbp-nt-sytuacji-na-rynku-kredytowym-18/
• [6] https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Raport-infoDOK-o-sytuacji-w-II-kwartale-2025-r
• [8] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Mniej-oddzialow-wiecej-logowan-Jak-wyglada-bankowosc-po-II-kwartale-2025-9010414.html
• [9] https://bank.pl/raport-amron-sarfin-2-2025-akcja-kredytowa-nabrala-tempa/