Śmierć babci może wiązać się z koniecznością dopełnienia wielu formalności, również tych dotyczących świadczeń z ZUS. Najważniejszą kwestią jest zasiłek pogrzebowy, lecz poza nim polskie przepisy przewidują także możliwość otrzymania innych świadczeń. W artykule znajdziesz wyczerpujące odpowiedzi na pytanie: co przysługuje po śmierci babci z ZUS?
Zasiłek pogrzebowy z ZUS – kto może otrzymać?
ZUS przyznaje zasiłek pogrzebowy osobie, która realnie poniosła koszty pochówku bliskiego, w tym babci. Maksymalna kwota tego świadczenia wynosi obecnie 4 000 zł, natomiast od 1 stycznia 2026 roku wzrośnie do 7 000 zł [1][4][5][6]. Aby otrzymać zasiłek, wniosek należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia śmierci babci, niezależnie od formy złożenia: osobiście, przez ePUAP czy PUE ZUS [1][5].
Za osoby bliskie uznaje się m.in. dzieci, rodziców, rodzeństwo oraz dziadków. Natomiast wnukowie nie są uprawnieni do zasiłku pogrzebowego, chyba że pełnili funkcję opiekuna prawnego i zorganizowali pogrzeb [1][2][5]. Standardowy wnuk, bez takiego statusu, nie otrzyma zasiłku pogrzebowego z ZUS.
Proces uzyskania zasiłku pogrzebowego – formalności i niezbędne dokumenty
Aby wystąpić o zasiłek pogrzebowy, wymagane jest przedłożenie wniosku wraz z wymaganymi dokumentami: aktem zgonu osoby zmarłej oraz dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty pogrzebu. Wniosek można złożyć na kilka sposobów: bezpośrednio w placówce ZUS, za pośrednictwem ePUAP lub PUE ZUS [1][5][8]. Termin ten wynosi zawsze 12 miesięcy od dnia śmierci [1][5].
Renty rodzinne po śmierci babci – komu przysługują?
Poza jednorazowym świadczeniem, można ubiegać się również o rentę rodzinną lub rentę wdowią. Jest to długoterminowe świadczenie skierowane do osób pozostających na utrzymaniu zmarłej babci (najczęściej dzieci lub wdowy po babci) [4]. Renta rodzinna wynosi 85% świadczenia otrzymywanego przez osobę zmarłą, a jej minimalna wysokość od 2025 roku to około 1 780,96 zł brutto miesięcznie [4].
Wniosek o rentę rodzinną również wymaga dołączenia dokumentów potwierdzających uprawnienia i sytuację materialną uposażonych [4].
Odszkodowanie z polisy na życie po śmierci babci
Jeżeli zmarła babcia posiadała polisę na życie, osoby wskazane w umowie jako uposażeni mogą ubiegać się o wypłatę odszkodowania. Do uposażonych mogą należeć także wnuki, jeśli zostały tak wskazane przez babcię w umowie ubezpieczeniowej [2][3]. Wysokość świadczenia zależy od sumy ubezpieczenia oraz ustalonych w umowie proporcji. Jeżeli przykładowo suma ubezpieczenia wynosi 20 000 zł, a uposażonych jest dwóch – każdy z nich otrzyma po 10 000 zł [1][2][3]. Ostateczna wypłata zależy również od okoliczności śmierci i zapisów polisy (np. zgon wskutek wypadku może oznaczać wyższe świadczenie).
Terminy i dokładna procedura ubiegania się o odszkodowanie podlegają warunkom zawartym w umowie z ubezpieczycielem [1][2][3].
Kluczowe limity czasowe i praktyczne uwagi
Należy pamiętać, że zasiłek pogrzebowy z ZUS można otrzymać wyłącznie, gdy wniosek zostanie złożony w terminie 12 miesięcy od śmierci [1][5]. W przypadku polis na życie obowiązują terminy wskazane przez firmę ubezpieczeniową [1][2][3]. Po upływie tego okresu możliwość uzyskania świadczeń może przepaść bezpowrotnie.
Od 1 stycznia 2026 roku zasiłek pogrzebowy zostanie zwiększony do 7 000 zł, co będzie miało znaczenie dla osób planujących koszty pochówku w najbliższych latach [1][4][5].
Podsumowanie – co należy się po śmierci babci z ZUS?
Najważniejsze świadczenie, o które można się starać to zasiłek pogrzebowy z ZUS. Wynosi on obecnie 4 000 zł, a od 2026 roku – 7 000 zł. Prawo do niego przysługuje tylko osobom faktycznie organizującym pochówek, w praktyce wnuki otrzymują to świadczenie wyłącznie, gdy były prawnymi opiekunami babci lub samodzielnie pokryły koszty pochówku [1][2][5]. Dodatkowo, członkom najbliższej rodziny oraz osobom pozostającym na utrzymaniu mogą przysługiwać długoterminowe świadczenia – renta rodzinna lub renta wdowia [4].
Niezależnie od ZUS, osoby uposażone w polisie na życie mają prawo do wypłaty odszkodowania zgodnie z warunkami ubezpieczenia [1][2][3]. Termin na złożenie wniosku o zasiłek pogrzebowy to 12 miesięcy od dnia śmierci, a warunki wypłaty z polisy ustala firma ubezpieczeniowa. Warto dochować terminów, by nie utracić prawa do świadczeń.
Źródła:
- [1] https://rankomat.pl/zycie/odszkodowanie-za-smierc-babci
- [2] https://www.rankingubezpieczennazycie.pl/b/odszkodowanie-za-smierc-babci-dziadka-komu-sie-nalezy-i-jak-je-uzyskac/224.html
- [3] https://vocado.pl/odszkodowanie-za-smierc-babci/
- [4] https://e-prawnik.pl/porady-prawne/swiadczenia-z-zus-w-razie-smierci.html
- [5] https://www.infor.pl/prawo/pomoc-spoleczna/zasilki/6613428,zasilek-pogrzebowy-2025-ile-dla-kogo-i-jak-uzyskac-kiedy-podwyzka-do-7000-zl.html
- [6] https://www.zus.pl/swiadczenia/zasilki/zasilek-pogrzebowy
- [8] https://halasiwspolnicy.pl/co-zrobic-po-smierci-bliskiej-osoby-najwazniejsze-formalnosci-i-obowiazki/

JakOszczedzac.com.pl to wiodący portal edukacji finansowej w Polsce, działający pod hasłem „Kontroluj finanse, realizuj marzenia”. Specjalizujemy się w dostarczaniu praktycznej wiedzy z zakresu zarządzania budżetem domowym, inwestowania, ubezpieczeń i planowania emerytalnego.