Zasiłek pogrzebowy jest świadczeniem wypłacanym przez ZUS osobie lub instytucji, która faktycznie pokryła koszty pochówku. Kluczowym wymogiem jest udokumentowanie tych wydatków poprzez dostarczenie oryginałów rachunków lub faktur potwierdzających rzeczywiste poniesienie kosztów związanych z organizacją pogrzebu. Do wypłaty świadczenia niezbędny jest wniosek Z-12 oraz dowód tożsamości wnioskodawcy.
Jakie rachunki ZUS uznaje przy wypłacie zasiłku pogrzebowego?
ZUS akceptuje oryginały rachunków i faktur wystawione na osobę wnioskującą o zasiłek pogrzebowy. Jeżeli rachunki zostały już przekazane innemu podmiotowi, na przykład bankowi, konieczne jest złożenie potwierdzonych za zgodność kopii. Zakres akceptowanych wydatków obejmuje pełne spektrum kosztów poniesionych podczas organizacji pogrzebu.
Uznawane są takie wydatki jak opłata za trumnę, transport zwłok, wykonanie nagrobka, rezerwacja miejsca na cmentarzu, zamówienie wieńców, kwiatów, opłaty za nekrologi czy organizację stypy. Istotne jest, aby wszystkie rachunki dokumentowały autentyczne koszty i były wystawione imiennie na wnioskodawcę.
Weryfikacja rachunków dotyczy nie tylko pozycji podstawowych, ale także szeroko rozumianych wydatków powiązanych z godnym pochówkiem. Dzięki temu osoby niebędące bliskimi krewnymi również mogą uzyskać pełen zwrot, o ile rzeczywiście opłacili wszystkie elementy pogrzebu i potwierdzą to odpowiednimi rachunkami.
Kto może ubiegać się o wypłatę zasiłku pogrzebowego?
Do otrzymania zasiłku pogrzebowego uprawniona jest zarówno najbliższa rodzina zmarłego, jak i inne osoby fizyczne oraz podmioty, które rzeczywiście poniosły wydatki związane z pogrzebem. Do grupy tej należą małżonkowie, dzieci, rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki, jak również pracodawcy, jednostki samorządu terytorialnego czy osoby obce, jeśli to właśnie oni opłacili koszty pochówku.
Warunkiem uzyskania świadczenia jest przedstawienie oryginałów rachunków lub faktur na własne nazwisko bądź potwierdzonych za zgodność z oryginałem dokumentów, jeśli przy opłacaniu pogrzebu korzystano z pomocy innych instytucji. Przy spełnieniu tych wymogów można ubiegać się o uzyskanie zwrotu wszystkich poniesionych wydatków w ramach aktualnie obowiązującego limitu kwotowego zasiłku pogrzebowego.
Zakres kosztów uwzględnianych przez ZUS
Podstawą rozliczenia są dokumenty potwierdzające każdy rzeczywisty wydatek poniesiony przy okazji organizacji pogrzebu. ZUS akceptuje zarówno rachunki za trumnę i miejsce na cmentarzu, jak również wydatki na transport zwłok, zakup odzieży żałobnej, oprawę florystyczną, nekrologi oraz usługi zlecone profesjonalnym zakładom pogrzebowym. Istotne jest, aby każdy z tych wydatków wynikał bezpośrednio z ceremonii pogrzebowej i został odpowiednio udokumentowany.
Wszystkie koszty wykazane na fakturach i rachunkach powinny odpowiadać rzeczywistym wydatkom, które zostały poniesione przez wnioskodawcę lub pokryte przez inne podmioty działające w jego imieniu. ZUS prowadzi dokładną weryfikację dokumentów i akceptuje wyłącznie te rachunki, które są zgodne z przepisami i zasadami prawidłowego rozliczenia zasiłku.
Procedura wnioskowania o zasiłek – krok po kroku
Proces wnioskowania o zasiłek pogrzebowy jest ściśle określony. Wnioskodawca zobowiązany jest do wypełnienia i złożenia formularza Z-12 wraz z kompletem oryginalnych rachunków lub ich potwierdzonych kopii oraz dokumentem tożsamości. Zgłoszenie można złożyć osobiście w siedzibie ZUS, pocztą tradycyjną lub przez pełnomocnika.
ZUS dokonuje szczegółowej analizy dokumentów. Kontroluje, czy dane na rachunkach są zgodne z informacjami wnoszącymi z ustawowych wymagań, a rachunki wystawione na wnioskodawcę dotyczą faktycznej organizacji pogrzebu. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i akceptacji dokumentacji, zasiłek pogrzebowy jest wypłacany w terminie określonym przepisami.
Wysokość zasiłku i nowe zmiany od 2026 roku
Obecnie wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4000 złotych. Zgodnie ze zmianami w przepisach od stycznia 2026 roku kwota ta wzrośnie do 7000 zł. Co ważne czas oczekiwania na wypłatę zasiłku zostanie skrócony do 14 dni, a formalności złożenia wniosku ulegną uproszczeniu, między innymi poprzez dopuszczenie udziału zakładów pogrzebowych w cały proces składania wniosku.
Wyżej wymienione zmiany mają na celu zarówno odciążenie rodzin oraz osób pokrywających koszty pogrzebu, jak i skrócenie całego procesu przyznawania świadczenia. Istotne pozostaje nadal udokumentowanie poniesionych kosztów oryginałami rachunków i faktur. Zasiłek pogrzebowy jest wolny od podatku i nie jest wykazywany jako dochód w obowiązkach podatkowych.
Najważniejsze zasady i podsumowanie
Podstawą wypłaty zasiłku są oryginalne rachunki i faktury wystawione na osobę składającą wniosek lub potwierdzone kopie, jeśli oryginały zostały już przekazane innym podmiotom. ZUS bierze pod uwagę całość udokumentowanych wydatków związanych z organizacją pogrzebu, także te rozliczane przez osoby niespokrewnione czy instytucje.
W celu uzyskania świadczenia niezbędne jest złożenie prawidłowo wypełnionego wniosku Z-12 wraz z odpowiednią dokumentacją potwierdzającą poniesione koszty. Od 2026 roku przepisy przewidują dodatkowo zwiększenie wysokości zasiłku, udział zakładów pogrzebowych w procedurze i znaczne skrócenie okresu wypłaty, co z pewnością wpłynie na wygodę i szybkość uzyskania świadczenia.

JakOszczedzac.com.pl to wiodący portal edukacji finansowej w Polsce, działający pod hasłem „Kontroluj finanse, realizuj marzenia”. Specjalizujemy się w dostarczaniu praktycznej wiedzy z zakresu zarządzania budżetem domowym, inwestowania, ubezpieczeń i planowania emerytalnego.